Ngi la ioh jinghikai shibun kumno ban tem, kumno ban rwai, kumno ban ialam jingrwai bad kiwei kiwei. Nga ngeit ngi la ioh shibun ki jingmut (ideas) bad ki jingkyrkhu lyngba ki jinghikai ba ngi la ioh. Mynta ngin ia wan pat sha kawei ka phang bad kata ka long shaphang ka jingthoh jingrwai (songwriting), kaba ngi lah ruh ban ong thaw jingrwai. Haba ngi kren shaphang ka jingthoh jingrwai bunsien ngi pyrkhat ba dei tang kiba nang tonic solfa, lane staff notation ki ban thoh jingrwai, hynrei nga kwah ban ong ia phi ba ngi lah ban thoh jingrwai wat lada ngim nang tonic solfa lane staff notation ruh, kata ka dei kaba nga lah mad, nga ngeit kiwei ruh ki mad.
Shuwa ba ngin thoh jingrwai, ngi hap ban tip shuwa balei ka jingrwai ka long ka bynta ba donkam.
1. Ka jingrwai ka pynsngewbha ia U Blei.
Zeph.3:17, Un lehkmen halor jong pha da ka jingrwai…
Ha ka O.T U Blei u pdiang sngewbha ia kata ka jingknia kaba da u Masi lyngraw…hynrei U David u ong ba ka jingiaroh ia U Trai da ka jingrwai ka kham pynsngewbha shuh shuh ia U Trai. Hallelujah
Salm.69:30-31,
Dei namar kata ka daw haba ki briew jong U Blei ki rwai shisha naduh ka dohnud, U Blei u ju wan ban paw (manifest) hapdeng jong ki. 2 Khro.5:13-14, u lyoh ka burom u hiar.
Ym tang ba ka O.T hynrei haduh kine ki sngi ngi sakhi ia kata. Amen
2. Ka jingrwai ka long ka lynti ba ngi pynpaw ia ka jingainguh jong ngi ia U Trai namar kaei kaba u la leh ha ngi.
Teng teng tang ka kyntien ba ngi kren kam pat biang, donkam ka jingrwai. Lada ngi pule ha ki Salm ngi iohi ia ka jingkyntu ban ainguh ia U Trai da ka jingrwai.
3. Ka jingrwai ka dei ka lynti ba ngi pynbna ia ka jingkhraw jong U Blei.
Salm.89:1; Salm.96:1…;
4. Ka jingrwai ka dei ka bynta ba ngi ia kren paralok. I.e. sneng, kyntu, ai mynsiem, etc.
Eph.5:19; Kol.3:16
Ngi ju shem ia kane ba haba ka jingkren kam lah ban ktah ia u briew, ka jingrwai ka lah. I.e. altar call
Kumno ngin thoh/thaw jingrwai?
Ki jingdonkam lypa na ka bynta u nongthoh jingrwai:
1) Don ka jingthrang: Kaba nyngkong ngi hap ban don ka jingthrang. Nga ha kaba sdang nga shu ialam jingrwai, ngam ju pyrkhat ban thoh jingrwai. Hadien nga sngewthuh ba nga donkam ym tang ban rwai hynrei ban thaw jingrwai ruh, kumta ka wan ka jingthrang ban nang ban thoh jingrwai.
2) Duwai: Ynda haba ngi la don ka jingthrang, ngi sdang pat ban duwai. Ngan iathuh ia phi ia kaei ba nga la mad bad kane ka da trei kam shisha. Hadien ba nga la don ka jingthrang ban thaw jingrwai, nga sdang lat ban duwai ha U Blei ba un ai ha nga ka jingaiei bad ka jingstad ban thoh jingrwai. Bad hadien katto katne nga iohi shisha ba U Blei u jubab bad ba nga lah ban thoh ia kiba bun ki jingrwai ban iaroh bad mane ia U Blei.
3) Don ka jingiadei bajan bad U Blei. Ban long ki nongthoh jingrwai shaphang U Blei, ngi hap ban don ruh ka jingiadei ba jan bad U Blei, khnang ba ngi lah ban tip bha shaphang ka jinglong jong U Blei. Ngi hap ban study shaphang ka jinglong jong U Blei.
4) Dap da ka Ktien U Blei. Haba ka Ktien U Blei ka dap ha ka dohnud jong ngi, ka jingrwai kan shu kyrsoi hi napoh jong ngi. KOL 3:16
5) Dap da U Mynsiem Bakhuid. Ban long u nongthoh jingrwai donkam ruh ban long kiba la dap da U Mynsiem. Ka Bible ka iathuh ia ngi haba ngi dap da U Mynsiem, kumta ka jingrwai kan shu kyrsoi hi na ka dohnud jong ngi, kin mih ki sur ba kynja mynsiem. Eph.5:18-19
Kumta ngi hap ban pyntikna, kaei kaba dap hapoh ka dohnud jong ngi. Lada ka dohnud jong ngi ka dap da kiei kiei kiba kynja pyrthei, kin mih kiba kynja pyrthei, lada ka dohnud jong ngi ka dap da U Mynsiem, kin mih kiei kiei kiba kynja mynsiem.
Ka Bible ka ong na ka jingshlei ka dohnud, ka shyntur ka kren. Loukas 6:45
Kumno ngin thoh jingrwai?
1) Jied ia ka theme: Kynmaw ban ym pyniakhleh ia ki theme haba phi thoh/shna jingrwai. Haba phi thoh shaphang ka jingkhraw jong U Blei, ialeh ban stick hangta.
2) Peit ba ki kyntien kin iahap katkum ka Bible: Lada phi mut hi ban thaw ki jingrwai iaroh bad mane shisha ia U Blei. Ki kyntien ki dei ban long katkum ka Bible, ngim lah ban shu thaw klumar.
Lada dei tang ki jingrwai pynsngewtynnad briew phi lah ban thaw, tangba kim da long jingkyrkhu than.
E.g. Nga kner ki kti, nga ktah sha khyndew. Kynthih ha jingshai. Ngan kynther kum u Syiem David. Etc.
3) Thoh ki jingrwai kiba suk ba ki briew kin sngewthuh bad kin bud: Balei ki worship song hyndai ki sah sah ha ka dohnud, jingmut ki briew, namar ba ki suk ban bud, ban kynmaw. Ki jingrwai mynta pat kiba kham bun lah eh ban bud bad ban kynmaw ruh.
Kumta ialeh ban thaw simple, hynrei kiba don jingmut bad sngewtynnad pat.
4) Record ia ka: Haba phi la ioh ia ka sur, record noh ia ka, kam pher wat lada kam pat long complete. Ynda phi lah dep record, sngap bha ia kato ka recording, lada dang donkam ban pynbha, pynbha ia ka (music & lyrics). Lada phi sngewthuh ba kam pat long ban pynmih, ieh shuwa kumto, ialeh ban pynbha suki suki. Ka lah ban shim por shibnai arbnai ne haduh shisnem ruh. Nga la ju leh (experience) ia kane.
5) Don ruh ka jingrwai kaba wan direct: Kane ka jia teng teng haba phi shim ia ka guitar phi kynud sha U Trai, teng teng haba iaid lynti, teng teng ka lah ban wan tang tiak, shi line ar line, teng teng tang ka intro, etc. E.g. Ngan rwai iaroh (new song)
Bad kynmaw haba ka wan kumta, wat buhteng, wut wut record noh, lada phin buhteng ban ong sa record pat da poi ïing, kato ka jingrwai ka lah jah noh ym kynmaw shuh. Bunsien nga mad ia kane ruh.
Ngan iathuh ia phi kumno nga shna jingrwai, teng teng haba nga iaid lynti ka wan ka sur, nga ieng ha kyndong khyndiat nga sei ka mobile bad nga record hangta hi, teng teng iohsngew ba kren briew, ba horn kali ruh.
#- Kawei pat ka lynti kaba kham suk ka long pule na ka Salm bad sdang ban thaw na kata ka Salm. Phi lah ban modify ia ki wordings malu malu lada donkam.
E.g. The Lord is my light. Taken from Psalm 27:
6) Jied ia ka kyrteng/hook: Ka kyrteng ka dei ban long kata ka line kaba ki briew ki suk ban kynmaw. e.g. Nga ieit ban mane
7) Iai thoh: Wat sangeh ban thoh, lada kawei kam sngewtynnad, thoh biang sa kawei…thoh bad iai thoh…never keep up.
8) Thoh lang bad ki briew: Phi lah ruh ban ia thoh lang arngut, lai ngut ruh ia kawei ka jingrwai. Uwei un pyndap kawei ka line ne verse, uwei pat kawei ka line verse/chorus/bridge. E.g. Eli Eli Lama Sabakthani (Verse - Jester Mawlong & Bridge - Selester Syiemlieh) e.g.2. Matt Redman & Chris Tomlin, etc.
9) Pdiang ia ka jingpynbeit (correction): Haba don ba pynbeit ia ka jingrwai jong phi (lyrics, tune), long lakloi ban pdiang, wat ym sngewrem ne noh mynsiem. Nga haba nga la dep ban thoh ia ki jingrwai nga ju send sha ki para ba tem lang lane ki para bangeit kiba lah ban leh bad ban correct lang ia ki jingrwai, especially English lyrics.
Ki jingrwai ba nga lah dep ban thoh:
PRAISE AND WORSHIP
1) Praise the name of Jesus
2) Faithful and true
3) Alpha and Omega
4) I love to worship
5) Make a joyful noise
6) We will sing
7) Come and restore
8) Sing Hosanna
9) Sing to the Lord
10) I will worship you
11) Ngan rwai iaroh
12) Love the Lord your God (YouTube)
13) Me long U Blei jong nga (YouTube)
14) Ym don d'u wei pat (YouTube)
NUMBERS
1) Testify
2) The Lord is my light
3) To ngin rwai ngin iaroh
4) Eli Eli Lama Sabakthani
5) Ktien U Blei
N.B: Nalor kine, don ruh ki jingrwai pdiang sngewbha, jingrwai ai khublei ha ki Women Conference, Youth Conference, etc.
Lada nga, nga lah, balei phim lah, U juh U Mynsiem Bakhuid ba don hapoh jong ngi. Thrang bad duwai U Blei un pynsleh ia phi. Amen
La shah laitluid ban SHARE ia kane ka post, hynrei yn nym shah ban print ne pynmih ha kino kino ki jingthoh khlem ka permission.
© Jester Mawlong | April 23, 2023
Comments
Post a Comment